Pierwszy kościół zbudowano w Klebarku Wielkim prawdopodobnie po 1400, a w 1420 przybył tu nowy proboszcz Georg Hese objął parafię po poprzedniku Jakubie Rogenschutzu. W XV wieku, podczas wojny trzynastoletniej, wieś uległa całkowitemu zniszczeniu (w 1455 zniszczyli ją Krzyżacy pod wodzą Jerzego von Schlibena), ale kościół ocalał.
Obecny kościół parafialny pochodzi z 1892 (proj. Fritz Heitmann). Jest to trójnawowa halowa budowla w stylu neogotyckim z wyodrębnionym prezbiterium. Zachowały się w nim krzyżowo-żebrowe sklepienia, zegar na wieży z 1895, ława gdańska z XVII wieku, neogotycka ambona, granitowa chrzcielnica oraz organy z końca XIX wieku.
W 2002 roku w kościele umieszczono Relikwie Świętego Krzyża, które Archidiecezji Warmińskiej podarował Jan Paweł II. Od tego roku kościół jest Archidiecezjalnym Sanktuarium Krzyża Świętego.
Spacer wirtualny
Dom Formacyjny „Hosianum” w Klebarku Wielkim
Od września 2020 roku kandydaci na kapłanów w naszej diecezji przechodzą tzw. rok propedeutyczny. Po przejściu rekrutacji w budynku Warmińskiego Seminarium Duchownego „Hosianum”, klerycy we wrześniu przeprowadzają się do domu formacyjnego w Klebarku Wielkim. Rozpoczynają drogę seminaryjną z dala od pozostałych kleryków. Wiąże się to z wprowadzeniem w naszej diecezji dokumentu Kongregacji ds. Duchowieństwa „Dar powołania do kapłaństwa. Ratio Fundamentalis Institutionis Sacerdotalis” z 2016 roku.
Podstawowym celem tego czasu ma być głębsze rozeznanie powołania. Nie jest łatwo rozeznać głos powołania kapłańskiego, a co dopiero je realizować. Trudno jest być katolikiem w świecie, który ma swoisty kryzys wiary, a co dopiero być księdzem. Wydłużenie czasu formacji o ten rok początkowy ma służyć poznaniu swojego powołania i samego siebie.
Formacja seminaryjna posiada cztery wymiary: duchowy, ludzki, intelektualny i pastoralny. Rok propedeutyczny skupi się na pierwszych dwóch. To jest czas, by pogłębić swoją relację z Bogiem. Każdy z kleryków ma różne doświadczenie modlitewne. Na tym etapie uczą się przyjaźni ze słowem Bożym, wspólnej modlitwy Liturgią Godzin i adoracji Najświętszego Sakramentu.
Drugi wymiar tego czasu dotyczy formacji ludzkiej. Ma ona znaczenie wielowymiarowe. Podstawowy odnosi się do poznania samego siebie: swoich predyspozycji, potencjału, jak i też swoich ograniczeń. Poznanie siebie umożliwia odpowiedzenie na powołanie Boga do kapłaństwa, co jest sprawą fundamentalną. W tym okresie klerycy podejmują również pracę, jako wolontariusze w różnych miejsca pomocy.
Do zadań będzie także należało uzupełnienie formacji kulturalnej kandydata. Dlatego w ramach tego pojawiają się zagadnienia z historii i kultury regionu, Kościoła lokalnego, czy też życiorysy lokalnych świętych i błogosławionych. Szeroko rozumiana kultura na Warmii jest bogata i piękna. Z pewnością na poznanie jej nie wystarczy tylko rok. Poznanie korzeni Kościoła Warmińskiego, kształtowania się struktur społeczno–kulturowych da możliwość zrozumienia po części tych ziem i ludzi, do których w przyszłości kandydaci będą posłani jako księża. Oprócz tego odbywają się zajęcia z nauki wiary, poznanie Katechizmu Kościoła Katolickiego, czy też zapoznanie się z nauczaniem Soboru Watykańskiego II.
Oddzielny rok formacji pomoże też zintegrować się samych kleryków w ramach rocznika. Wymiar wspólnoty, którą tworzą przyszli księża jest bardzo ważny. Możliwe, że w przyszłości w tej samej grupie będą przeżywać ważny moment w swoim życiu, jak święcenia kapłańskie. Dlatego budowanie relacji w tym czasie jest też ważne.
